Τι είναι η Yoga

Ιστορικά στοιχεία

Γενικά η προϊστορία της Yoga δεν είναι ξεκάθαρη, καθώς η προέλευση της χάνεται στο μακρινό παρελθόν ξεκινώντας με αναφορές από περίπου το 5000 π.χ. Η παλαιότερη αρχαιολογική απτή μαρτυρία της ύπαρξης της Yoga είναι μερικές εγχαράξεις σε πέτρινες πλάκες με Γιόγκικες στάσεις που βρέθηκαν το 3000 π.χ στην Ινδική Κοιλάδα. Η παράδοση λέει ότι, ο θεμελιωτής της Yoga είναι ο Σίβα. Είναι ένας από τις τρεις θεότητες της ινδικής τριάδας που την αποτελούν ο Βράχμα, ο Βισνού και ο Σίβα. Η πρώτη αναφορά στη Yoga γίνεται στις Βέδες (Veda) το 2500 π.χ. από μια τεράστια συλλογή ιερών κειμένων. Είναι τα αρχαιότερα, τα ιερότερα και τα πιο σημαντικά κείμενα της Ινδίας. Το θεμέλιο της Γιόγκικης διδασκαλίας τίθεται στις Ουπανισάδες (Upanishad), που είναι το μεταγενέστερο τμήμα των Βεδών, γύρω στα 800 π.χ. Οι Ουπανισάδες είναι το πιο πρόσφατο τμήμα, 20 βεδικών κειμένων που περιέχουν τη θεμελιώδη διδασκαλία και φιλοσοφία της Yoga. Είναι μια από τις αρχαιότερες προσπάθειες του ανθρώπου να δώσει μια απάντηση στα υπαρξιακά ερωτήματα. Το 600 π.χ εμφανίζεται το μεγάλο επικό ποίημα η Μαχαμπαράτα η οποία περιλαμβάνει την Bhagavad Gita (Μπαγκαβάντ Γκιτά). Η Bhagavad Gita που είναι μια από τις Ουπανισάδες, ο Θεός με τη μορφή του Κρίσνα εκπαιδεύει τον πολεμιστή Αρτζούνα στη Yoga. Είναι ένα από τα πιο σημαντικά φιλοσοφικά έργα του κόσμου και το πιο δημοφιλές θρησκευτικό ποίημα της σανσκριτικής φιλολογίας.

Το 200 π.χ. ο Πατάντζαλι γράφει τις Yoga Sutras (Γιόγκα Σούτρες) που είναι το αρχαιότερο σωζόμενο εγχειρίδιο της Yoga. Σε αυτό το εγχειρίδιο ο Πατάντζαλι συγκέντρωσε, ταξινόμησε και κωδικοποίησε τις παραδοσιακές τεχνικές της Yoga που υπήρχαν έως την εποχή του. Οι 196 αφορισμοί του αποτελούν τις Yoga Sutras και ενώνουν όλες τις διαφορετικές θεωρίες και πρακτικές της γιόγκα σε ένα συνοπτικό, ολοκληρωμένο και περιεκτικό κείμενο κατάμεστο από νοήματα. Ακόμη διαφαίνονται οι αξίες  και οι κοινωνικές φόρμες καθώς και πως οι ηθικοί κώδικες μπορούν να οδηγήσουν στην αυτογνωσία. Πρόκειται για τις οκτώ σειρές κανόνων  πειθαρχίας στη Yoga ή οκταπλό μονοπάτι της Yoga  και είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στη φιλοσοφία της Yoga.

Αυτές είναι:

​
Yamas​

Ηθικοί φραγμοί και αφορούν τον έλεγχο των πράξεων, των σκέψεων και των συναισθημάτων μας. Μας ενθαρρύνουν να μην βιαιοπραγούμε σε όλες τις μορφές(ahimsa), να είμαστε ειλικρινείς (satya), να αποφεύγουμε την κλοπή (asteya), να μην είμαστε πλεονέκτες (brahmacharya) και άπληστοι (Aparigraha).

​
Niyamas​

Σημαίνει κανόνας ή νόμος και ενσωματώνει την πειθαρχία και την πνευματική καλλιέργεια στις πράξεις μας απέναντι στον εαυτό μας μέσω πέντε αρετών, που αφορούν την τήρηση της αγνότητας (Saucha), της απλότητας (Santosha), της μελέτης (Swadhyyaya), της αφοσίωσης (Ταpas) και της υπέρβασης του Εγώ (Ishvarapranidhana).
 

Asanas

Οι στάσεις – ασκήσεις στη γιόγκα.
 

Pranayamα

Οι αναπνευστικές ασκήσεις που ελέγχουν τη ζωτική μας ενέργεια (prana).
 

Pratyahara

Στροφή των αισθήσεων προς τα μέσα και αποδέσμευση από τις αισθήσεις του υλικού κόσμου.

​
Dharana​

Η συγκέντρωση του νου σε ένα σημείο – η ικανότητα να κατευθύνεις τον νου προς ένα αντικείμενο και να τον κρατάς προσκολλημένο  σε αυτό.

​
Dhyana​

Διαλογισμός, κατά τον οποίο ο νους εστιάζεται σε ένα σημείο.

​
Samadhi​

Ένωση με τον πυρήνα της ύπαρξης, την ψυχή. Mία κατάσταση φώτισης που μοιάζει με έκσταση, οι περιπλανήσεις του νου εξουδετερώνονται, ο γιόγκι αποκτά τον έλεγχο του νου και οι σκέψεις ηρεμούν.



Βέβαια, η Yoga με τα σημερινά δεδομένα  δεν σχετίζεται με τους κανόνες ηθικής, κοινωνικής και πνευματικής συμπεριφοράς της εποχής του Πατάντζαλι, αλλά περισσότερο με την ισορροπία και ευεξία που δίνει  στο σώμα-νου. Η στροφή αυτή έγινε τη δεκαετία του 1930 από μεγάλους δασκάλους,που τοποθέτησαν στο κέντρο της άσκησης το σώμα και θεμελίωσαν τη Hatha yoga.
 

Πριν από 400 χρόνια περίπου όταν πήγαν οι Άγγλοι στην Ινδία εντυπωσιάστηκαν και προβληματίστηκαν από όσα άκουγαν για τους θαυματοποιούς που ζούσαν στα Ιμαλάια και έκαναν τα πιο περίεργα πράγματα. Μερικοί ταξιδιώτες αναζητητές της γνώσης κατάφεραν να μπουν στα λημέρια των ερημιτών και έτσι άρχισαν οι πρώτες πληροφορίες να φτάνουν στην Δύση. Η Yoga διαδόθηκε στη δύση από τον μεγαλύτερο σύγχρονο γιόγκι τον Παραμαχάνσα Γιογκανάντα, που γεννήθηκε στην Ινδία, στα τέλη του 19ου αιώνα και ξεκινώντας από την Αμερική, μετέδωσε τη Yoga σε ολόκληρο τον κόσμο.
 

Με τα πέρασμα των αιώνων η διδασκαλία της Yoga έχει εξελιχτεί μέχρι σήμερα, ενώ τα παρακλάδια της πολλαπλασιάζονται καθώς πολλές νέες σχολές αναπτύσσονται σε όλο τον κόσμο. Σήμερα διδάσκεται σε όλον τον κόσμο και ο καθένας μπορεί να πληροφορηθεί αλλά και να εξασκηθεί στην Yoga.



​Είδη Υoga

Υπάρχουν διάφορα είδη γιόγκα, οι σημαντικότεροι κλάδοι της yoga περιλαμβάνουν τη Hatha Yoga, τη Karma Yoga, τη Jnana Yoga, τη Bhakti Yoga και τη Raja Yoga, η οποία καθιερώνεται από τη Yoga Sustras του Patanjali και γνωστή απλά ως γιόγκα στα πλαίσια της ινδικής φιλοσοφίας.

​
Karma Yoga​

«η πειθαρχημένη δράση»: εστιάζει στην προσκόλληση στο καθήκον (dharma) ενώ παραμένει αποσπασμένη από την ανταμοιβή. Δηλώνει ότι κάποιος μπορεί να επιτύχει Moksha (σωτηρία) ή την αγάπη του Θεού (bhakti) με την εκτέλεση των καθηκόντων του κατά τρόπο ανιδιοτελή για την ευχαρίστηση του υπέρτατου, ο οποίος είναι η ευημερία του κόσμου
 

Jnâna Yoga

«η πορεία προς τη γνώση»: η αρχική της σημασία ήταν η γνώση του απόλυτου, στη συνέχεια η γνώση ερμηνεύτηκε ως όρος της αφοσίωσης. Η Jnâna Yoga αποτελεί την πλήρη κατανόηση του τομέα της δράσης, δηλαδή το σώμα και τον γνώστη του σώματος, δηλαδή την ψυχή. Ένας μεταφυσικός πρέπει να καταλαβαίνει τη διαφορά ανάμεσα στο σώμα και την ψυχή.
 

Bhakti Yoga

είναι ένας όρος που δείχνει την πνευματική πρακτική της ενθάρρυνσης, της αφοσιωμένης αγάπης στο Θεό. Παραδοσιακά υπάρχουν εννέα μορφές Bhakti Yoga, γενικά θεωρείται ο ευκολότερος των τεσσάρων γενικών πορειών στην απελευθέρωση ή τη σωτηρία. Στις γραφές η Bhakti Yoga περιγράφεται ως στάδιο τελειοποίησης λόγω του ότι ξεπερνά και τη moksha (σωτηρία) ως επίπεδο πνευματικής πραγματοποίησης.

​
Hatha Yoga​

η περιγραφήτης έγινε από ένα σοφό γιόγκι του 15ου αιώνα στην Ινδία, τον Swatmarama. Η διαφορά της από τη Raja Yoga είναι ότι εστιάζει στον καθαρισμό του φυσικού σώματος, που οδηγεί στον καθαρισμό του μυαλού. Η Hatha Yoga και οι σύγχρονες παραλλαγές της, είναι αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι εννοούν πραγματικά με τη λέξη « Yoga» σήμερα, επειδή η έμφασή της δίνεται στο σώμα μέσω της πρακτικής των στάσεων του σώματος (asanas) και των αναπνευστικών ασκήσεων (pranayama). Επίσης χρησιμοποιεί άλλες πέντε τεχνικές αυτοελέγχου, που στοχεύουν σε πέντε ακόμα σημεία, την «Kriya» με σκοπό την κάθαρση, την «Nidra» με σκοπό τη χαλάρωση, τη «Pratyahara» με σκοπό την αποστασιοποιημένη αυτοπαρατήρηση, την «Dharana» με σκοπό την συγκέντρωση του μυαλού και την «Dhyana» με στόχο τον διαλογισμό.
 

Η Hatha yoga είναι ο κλάδος εκείνος με τη μεγαλύτερη διάδοση στο Δυτικό κόσμο, ιδίως κατά το δεύτερο ήμισυ του εικοστού αιώνα και αξίζει να σημειωθεί ότι η δημοτικότητά της αυξάνεται συνεχώς. Είναι ένα ολιστικό σύστημα. Η επίδραση της δεν είναι μόνο στο σώμα αλλά και στο νου, στην αναπνοή, στην ψυχική μας διάθεση. Επιδρά στο σύνολο της ύπαρξης μας ιδιαίτερα το ανοσοποιητικό και νευρικό σύστημα. Σύμφωνα με τη Yoga η στάση του σώματος είναι και στάση ζωής. Η στάση του σώματος, η αναπνοή, ο νους και η ψυχολογική μας κατάσταση λειτουργούν σαν συγκοινωνούντα δοχεία σε αλληλοεπίδραση. Η βελτίωση που θα νιώσετε με τη πρακτική της yoga θα είναι εντυπωσιακή και θα αναδείξει τις δυνατότητες σας.